Ambitie en organisatie

Westpoort is met een oppervlakte van 38 km2  het grootste aaneengesloten ondernemersgebied in Nederland,
en dus ook het grootste ontwikkelgebied van Amsterdam. Of het ook de meest succesvolle transitie gaat worden, hangt af van twee dingen: ambitie en organisatie.

Het terrein is tot op heden zonder veel ambitie ingericht, volgens het mechanisme van de allocatie-planologie. Bedrijven in bepaalde milieucategorieën werden automatisch naar Westpoort verwezen en konden het verder grotendeels uitzoeken. Er was tien jaar terug en daarvoor ook geen ondernemerswereld die nieuwe ondernemers welkom heette en aandacht gaf aan dit grote gebied. Nu is die saamhorigheid grotendeels aanwezig en zijn de ondernemers zich bewust dat Westpoort internationaal toonaangevend kan zijn.
De ambitie is dan ook om Westpoort in de komende tien jaar een ‘HafenCity’ te maken met als voorbeeld o.a. Hamburg.

Ook de organisatie is een keuze. Het is in het verleden zeer moeilijk gebleken om geconcentreerde aandacht van de gemeentelijke overheid te krijgen voor dit perifere deel van Amsterdam. 7 jaar terug maakten we een waardevol stap vooruit en kregen we een toegewijde Wethouder Westpoort. Na 4 jaar werd die aandacht versnipperd. Nu zijn er vier wethouders bij Westpoort betrokken, ieder met hun eigen niveau van betrokkenheid plus een Havenbedrijf en twee Stadsdelen met ieder een mate van autonomie. Een vrij simpel verlangen als een KVO – Keurmerk Veilig Ondernemen (eigenlijk niets meer dan een basisvoorziening op een groot terrein) – bleek een ‘uphill battle’ van ondernemers en goed- willende gemeente, politie en brandweer functionarissen te worden tegen een soms ondoorzichtige bestuursstructuur. Dat moet anders.

Westpoort vraagt de Amsterdamse politiek om na de verkiezingen
van 2018 één van de wethouders als ‘projectwethouder Westpoort’ te benoemen, die alle gebiedsgerichte vragen en uitdagingen in samenhang brengt en aanstuurt.
En bij een gebiedsportfolio hoort ook een gebiedsorganisatie, een bureau-Westpoort. Economische intensivering, ondernemers en bewonersbelangen, groei en werkgelegenheid, connectiviteit en energie neutraal, en andere zaken kunnen alleen met een ‘dedicated’ organisatie in samenhang worden gebracht.

Ook dat is een leereffect van Hamburg en van veel meer getransformeerde havenbekkens. En trouwens ook van onze eigen Zuiderzee- werken, met hun Rijksdienst IJsselmeerpolders. De transformatie van Liverpool werd zelfs uit het lokaal bestuur gelicht en vanuit Londen
Het terrein is tot op heden zonder veel ambitie ingericht, volgens het mechanisme van de allocatie-planologie.

Bedrijven in bepaalde milieucategorieën werden automatisch naar Westpoort verwezen en konden het verder grotendeels uitzoeken. Er was tien jaar terug en daarvoor ook geen ondernemerswereld die nieuwe ondernemers welkom heette en aandacht gaf aan dit grote gebied. Nu is die saamhorigheid grotendeels aanwezig en zijn de ondernemers zich bewust dat Westpoort internationaal toonaangevend kan zijn.

De ambitie is dan ook om Westpoort in de komende tien jaar een ‘HafenCity’ te maken met als voorbeeld o.a. Hamburg vormgegeven. Westpoort moet stellig als Amsterdams project centraal aangestuurd worden. En de stad kan het ook aan! Misschien moet het gebied zelfs voor tien of twaalf jaar helemaal uit de lijnorganisatie worden gehaald, op basis van een Amsterdamse ‘Lex specialis’. Dat kunnen we nog niet overzien. Maar met een ‘eigen’ wethouder en een projectbureau kunnen we een gedegen start maken.

Wij zullen dit dringende verzoek aan het nieuwe gemeentebestuur in de volgende pagina’s onderbouwen: onze visie op Westpoort 2028 in sleutelwoorden.

HOE BELANGRIJK IS HET DAT WESTPOORT (INTER)NATIONAAL GEZIEN WORDT ALS EEN TOONAANGEVEND STEDELIJK GEBIED?

Uit het ledenonder­zoek Westpoort2016 (in %) blijkt dat ondernemers kiezen voor een hoog ambitieniveau.